Татарча [tat] Google Translate
Сайт тест режимында эшли.
Tatarca okumayı öğreniyoruz
Kiril alfabesine dayanan Tatar alfabesi şu şekildedir:
- А а
- Ә ә
- Б б
- В в
- Г г
- Д д
- Е е
- Ё ё
- Ж ж
- Җ җ
- З з
- И и
- Й й
- К к
- Л л
- М м
- Н н
- Ң ң
- О о
- Ө ө
- П п
- Р р
- С с
- Т т
- У у
- Ү ү
- Ф ф
- Х х
- Һ һ
- Ц ц
- Ч ч
- Ш ш
- Щ щ
- Ъ ъ
- Ы ы
- Ь ь
- Э э
- Ю ю
- Я я
Tatarca okumayı öğrenmek isteyen bir çocuk için bu alfabenin iki zorluğu vardır:
- Tatar dilinde harflerin bir kısmı birkaç farklı sesi ifade eder, yani “bir harf - bir ses” ilkesi gözetilmez. Örneğin, е harfi üç sesi temsil edebilir—«тел» sözünde [e], «ел» sözünde [yı], «егет» sözünde [ye] (transkripsyonları 2012 Latin alfabesini kullanarak verdik). ;
- Harflerin bazıları Tatarcada bir sesi, Rusçada başka bir sesi temsil ediyor ve birçok Tatar çocuğu aynı anda Rusça okumayı öğrendiği için, bu da kafa karışıklığına neden oluyor. Örneğin, ы: «ылыс» vs «рывок», г: «гариза» vs «гараж» vb. .
Bu faktörlerin her ikisi de Tatarca okumayı öğrenmeyi zorlaştırıyor. Bunun olmasını önlemek için okumayı öğrenenler için özel, basitleştirilmiş bir alfabe hazırladık. Bu alfabede Tatar dilinde bir harf dışında tüm harfler yalnızca bir sesi temsil edebilir. Ayrıca Tatarca’da bir, Rusça’da başka bir sesi olan harfler için özel semboller ekledik.
Bu anlamda basitleştirilmiş alfabe aşağıdaki gibidir (dinlemek için harfe tıklayın): Albabeyi Anki paketi olarak indirmek
- \(\breve{а}\)
- \(\ddot{а}\)
- ә
- б
- в
- г
- \(\breve{г}\)
- д
- \(\breve{е}\)
- \(\bar{е}\)
- \(\ddot{е}\)
- ж
- җ
- з
- и
- й
- к
- \(\breve{к}\)
- л
- м
- н
- ң
- \(\breve{о}\)
- ө
- п
- р
- с
- т
- у
- ү
- ф
- х
- һ
- ц
- \(\breve{ч}\)
- ш
- щ
- ъ
- \(\breve{ы}\)
- ь
- э
- \(\bar{ю}\)
- \(\ddot{ю}\)
- \(\bar{я}\)
- \(\ddot{я}\)
Bu alfabenin her harfinin sesini 2012 Latin alfabesini kullanarak gösterirsek, transkripsiyonlar şöyle görünecektir:
| Bizim alfabemiz | 2012 Latin alfabesi |
|---|---|
| \(\breve{а}\) | a |
| \(\ddot{а}\) | ä |
| ә | ä |
| б | b |
| в | w яки v |
| г | g |
| \(\breve{г}\) | ğ |
| д | d |
| \(\breve{е}\) | e |
| \(\bar{е}\) | yı |
| \(\ddot{е}\) | ye |
| ж | j |
| җ | c |
| з | z |
| и | i |
| й | y |
| к | k |
| \(\breve{к}\) | q |
| л | l |
| м | m |
| н | n |
| ң | ñ |
| \(\breve{о}\) | o |
| ө | ö |
| п | p |
| р | r |
| с | s |
| т | t |
| у | u |
| ү | ü |
| ф | f |
| х | x |
| һ | h |
| ц | ts |
| \(\breve{ч}\) | ç |
| ш | ş |
| щ | şç |
| ъ | _ |
| \(\breve{ы}\) | ı |
| ь | _ |
| э | e |
| \(\bar{ю}\) | yu |
| \(\ddot{ю}\) | yü |
| \(\bar{я}\) | ya |
| \(\ddot{я}\) | yä |
Okumayı öğrenen bir öğrenci, bu göreve özel alfabenin harflerini ve çıkardıkları sesleri tanıyarak başlar. Ders sürecinde harflere eklenen yardımcı işaretler giderek azalır ve öğrenci yavaş yavaş gerçek Tatar alfabesiyle yazılmış metinleri okumaya geçer.
Tüm harflerin birsesli olması mümküm olurdu, ancak deneyimler bunun yapılacak doğru şey olmadığını gösteriyor–alfabeyi tamamen düzenli hale getirirseniz, düzensiz, “gerçek” bir alfabeye geçmekte sorun yaşayabilirsiniz. Bu yüzden iki sesi temsil etmesi için “v” harfini bıraktık. ‘Вагон’ veya ‘ваза’ gibi türememiş kelimelerde, bu harf [v] sesini (sesli dudak-diş yaklaşımı), diğer kelimelerde [w] sesini (sesli labiovelar yaklaşım) temsil eder.
Кечерәк шрифт белән язылган хәрефләр укылмыйлар, мисалы «ь» һәм «ъ».
Беренче дәрес
Беренче бирем. Яңа аваз белән танышу
- а‘га төртеп күрсәтегез. Мин бармагымны бу аваз астына куеп, аны әйтеп күрсәтәчәкмен. Җәянең беренче түгәрәгенә төртеп күрсәтегез. Тиз генә икенче түгәрәккә күчегез. Ике секунд тотып торыгыз. ааа. Бармагыгызны җәя буйлап йөртеп бетерегез.
- Хәзер синең чират. Мин аңа төртеп күрсәткәч, авазны әйт. (Бармагыгызны беренче түгәрәккә куегыз.) Әзерлән. (Икенче түгәрәккә күчегез. Тотып торыгыз.) «\(\breve{а}\)\(\breve{а}\)\(\breve{а}\)»
- (Беренче түгәрәкне төртеп күрсәтегез.) Тагын бер кат. Әзерлән. (Тиз генә икенче түгәрәккә күчегез. Туктап торыгыз.) «\(\breve{а}\)\(\breve{а}\)\(\breve{а}\)»
