Татарча [tat] Google Translate

Сайт тест режимында эшли.

Аю, бүре, төлке [1]

Ayı, kurt ve tilki [2]

Бервакытны Аю, Бүре, Төлке үзара сөйләшеп бер фикергә килгәннәр, ди. «Без,— диләр икән,—хаҗга барып кайтыйк, моннан сон беркемгә дә тимик, үз көчебез белән көн итеп торыйк»,—дигәннәр. Шулай итеп, болар беркемгә дә зарар итмәскә сүз куештылар, ди.

Bir vakitler ayı, kurt ve tilki kendi aralarında konuşup, bir karara varmışlar: “Biz, hacca gidip gelelim, bundan sonra da bir kimseye dokunmayalım, kendi gücümüz ile gün geçirip yaşayalım.” demişler ve hiç kimseye zarar vermemeye de söz vermişler.

Болар юлга чыгып киттеләр. Юлда барганда болар бер Дөягә юлыгалар, ди. Дөя болардан:

Bunlar yola çıkıp, gitmişler. Yolda bir deveye rastlamışlar. Deve bunlara:

—Кая киттегез, дуслар?—дип сорый икән, дн.

—Nereye gidiyorsunuz, arkadaşlar? diye sormuş.

Болар:

Bunlar:

—Менә без инде хаҗга киттек, беркемгә дә зарар итмәскә сүз куештык,— диләр.

—Biz hacca gidiyoruz ve bundan böyle hiç kimseye de zarar vermemeye söz verdik, demişler.

Дөя әйтә:

Deve:

—Ярый алай булгач, мине дә алып китсәгезче,—ди.

—Tamam, öyleyse beni de götürseniz ya, demiş.

Шуннан соң болар чыгып китәләр бергәләп юлга. Берниҹә көннәр баралар. Юлда Дөя, үлән ашанып тамагын туйдырып бара. Үлән ашау гөнаһ түгел инде. Аю, Бүре, Төлке барган саен ачыга, барган саен Дөягә үчегәләр: «Дөя туенып бара, давай без моны үтерик»,—диләр. Озак та үтми, болар өчәүләп Дөяне буып ыргыталар. Суеп бетерү белән Аю әйтә: «Мин моның эчэк-карынын күлгә илтеп юып кайтыйм, мин кайтканчы сез бернәрсәсенә дә тимәгез»,—ди.

Bundan sonra, bunlar birlikte yola çıkmışlar. Birkaç gün gitmişler. Yolda deve, ot yiyip karnını doyurmuş. Ot yemek günah değil ne de olsa. Ayı, kurt ve tilki gittikçe acıkmış, acıktıkça deveye kin duymaya başlamışlar: “Deve beslenip duruyor, haydi biz bunu öldürelim” demişler. Çok geçmeden bunlar üçü birlikte deveyi boğup, öldürmüşler. Yüzdükten sonra, ayı: “Ben bunun içini, karnını gölde yıkayıp, geleyim; ben dönene kadar siz hiç bir şeye dokunmayın.” demiş.

Бу китте. Аю китү белән Төлке Бүрегә: «Әйдә әле, Бүре дус, Аю кайтканчы без моның бөерен ашап карыйк, мин аңа үзем җавап бирермен, тик ул кайтып: «Бөер кайда?» дип сораса, син миңа әйләнеп кара,—ди.

Bu gitmiş. Ayının gitmesiyle tilki, kurda: “Haydi, kurt kardeş, ayı dönene kadar biz bunun böbreğini yiyelim, ben ona cevap veririm; fakat o dönüp, “Böbrek nerde?” diye sorarsa, sen bana dönüp, bak, demiş.

Аю әйләнеп кайта. Кайтып тикшереп караса, бөер юк. Бүрегә карап:

Ayı dönmüş. Araştırıp bakmış ki böbrek yok. Kurda dönüp:

—Дөянең бөере юк бит, ул кая киткән?—дн. Шулай дигәч Бүре Төлкегә әйләнеп карый.

—Devenin böbreği yok, nereye gitti? demiş. Böyle deyince, kurt tilkiye dönüp, bakmış.

Төлке:

Tilki:

—Нигә соң син миңа карыйсың? Үзең бөерне ашап бетердең дә хәзер миңа әйләнеп карыйсың, әйттем бит мин сиңа ашама дип,—ди. Шулай диюе була, Аю Бүрегә ачуланып, Бүрене куып чыгып китә. Аю китү белән Төлке Дөянең итен камышлыкка ташып яшереп куя. Аю әйләнеп кайта, үзе арган-талган була. Аюның кайтуына, Төлке Дөя суйган урында елап утыра. Аю:

—Niye bana bakıyorsun ki? Böbreği yiyip, bitirdin, şimdi de bana dönüp, bakıyorsun. Ben sana yeme dedim, demiş. Böyle demesiyle, ayı kurda kızıp, kurdu kovalayarak, gitmiş. Ayının gitmesiyle, tilki devenin etini kamışlığa taşıyıp, saklamış. Ayı bir süre dolaşıp, yorgun argın geri dönmüş. Ayı döndüğünde tilki, deveyi kestikleri yerde ağlayıp duruyormuş. Ayı:

—Дөлнең ите кая?—ди.

—Devenin eti nerede? demiş.

Төлке әйтә:

Tilki:

—Аю абый, Дөянең итен каракош килеп күтәреп алып китте, үзем дә менә шуны искә төшереп елап утырам,—ди.

—Ayı ağabey, devenin etini kartal götürdü, ben de buna üzülüp, ağlıyorum, demiş.

Аю бик каты ачуланып: «Болар белән яшәп булмый!»—дип, үз юлына китә, ә хәйләкәр Төлке шул яшереп куйган Дөя итен ашап әле дә булса көн итә икән, ди.

Ayı çok kızıp: “Bunlar ile yaşanmaz!” diyerek, kendi yoluna gitmiş. Fakat hilekar tilki sakladığı deve etini yiyip, öylece günlerini gün etmiş.

Чыганаклар / Kaynaklar

  1. Гатина, Ярми (1977) Халык авыз иҗаты. Беренче том. Әкиятләр
  2. Mustafa Gültekin (2010) Tataristan masallari üzerinde bir araştırma. T.C. Ege üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim dalı (doktora tezi)